Je kent het vast wel: je loopt door de tuin van een ander, en je ziet het overal opkomen. Onkruid. Overal. En dan kijk je naar je eigen tuin… en daar? Bijna niks. Nou ja, misschien hier en daar een dappere brandnetel of een sprieterige paardenbloem, maar verder blijft het rustig. Ineens vroeg ik me af: waarom eigenlijk? Waarom groeit het bij de één als een malle en bij de ander nauwelijks? En vooral: wat doet onkruid eigenlijk in de natuur?

Waarom groeit onkruid wél?

Wij zwoegen wat af met onze zaailingen. Warmtematje hier, precies op tijd verspenen daar. Want o wee als het niet perfect is, dan kiemen ze niet of groeien ze scheef als de toren van Pisa. Maar onkruid? Onkruid trekt zich er niks van aan. Volle bak wind, keiharde regen, of juist kurkdroog zand—maakt niet uit. Als het ergens kan groeien, dan groeit het. En nog snel ook.

Dat zette me aan het denken. Zit het in de grond? Is onkruid gewoon een soort tuinplaag die je nooit helemaal kwijtraakt? Of… heeft het misschien een functie?

Wat zegt onkruid over je bodem?

Ik ben erin gedoken, uiteraard. Want hoe meer je begrijpt van de natuur, hoe beter je tuin. En wat blijkt: onkruid komt niet ‘zomaar’ opzetten. Het is een signaal. Een symptoom. En, als je het goed bekijkt, zelfs een oplossing.

Ik lees momenteel The Regenerative Grower van Nigel Palmer (absolute aanrader trouwens), en daarin legt hij prachtig uit hoe de natuur werkt als een zelfhelend systeem. Als de bodem uit balans is—te weinig voeding, geen actief bodemleven, verstoorde schimmelnetwerken—dan grijpt de natuur in. En hoe doet ze dat? Juist. Met onkruid.

The Regenerative Grower's Guide to Garden Amendments

Nigel Palmer

€23,39

Bekijk bij bol

Onkruid als bodemdokter

Onkruiden zijn eigenlijk bodemverbeteraars in vermomming. Ze hebben diepe wortels waarmee ze mineralen en voedingsstoffen uit de diepte halen—stoffen die gewone planten vaak niet bereiken. Wanneer die onkruiden afsterven, geven ze die voedingsstoffen weer af aan de bovenlaag. Dat is dus pure voeding, gratis en voor niks.

Laat je een stuk grond 20 tot 30 jaar met rust? Dan herstelt het zichzelf volledig, alleen al door onkruid. Fantastisch toch?

Maak mest van onkruid – zo doe je dat

In plaats van onkruid te schoffelen alsof het de vijand is, kunnen we het juist gebruiken. Want als die planten zulke krachtige voeding uit de grond halen… waarom zouden wij daar geen gebruik van maken?

Hier zijn een paar bekende 'lastpakken' die je perfect kunt inzetten als vloeibare mest:

• Brandnetel – Boordevol stikstof, perfect voor de groeifase van je planten.
• Smeerwortel – Rijk aan kalium en fosfor, dus ideaal voor bloei en vruchtvorming.
• Paardenbloem – Verbetert de structuur van de bodem én bevat calcium en ijzer.
• Heermoes – Bevat kiezelzuur en silicium, top voor ziektebestendigheid. (En zeg nou eerlijk, heb jij ooit een slak aan heermoes zien knagen? Precies.)

Je kunt er gier van maken, of FPJ (Fermented Plant Juice). Daarmee breng je al die diepgegraven voedingsstoffen naar de wortels van je eigen planten. Gratis voeding, lokaal geoogst, afgestemd op jouw bodem. Hoe slim is dat?

Onkruid? Ja graag!

Wat ik eigenlijk wil zeggen: onkruid is geen probleem, het is een kans. Een kans om je bodem te begrijpen, je planten sterker te maken en mee te werken met de natuur in plaats van ertegenin.

Dus… ga jij het gebruiken dit seizoen?